Δημοσιεύτηκε: 21 Απρ 2011, 02:56
από Γιώργος Φιωτάκης
Off topic:
Έχετε ανοίξει μια συζήτηση που μάλλον είναι άκυρη γιατί έχετε μπερδέψει την έννοια της πατέντας (patent), με την έννοια των πνευματικών δικαιωμάτων (copyright).
Ειδικά στην περίπτωση του λογισμικού, τα πνευματικά δικαιώματα οποιουδήποτε έργου είναι απολύτως σεβαστά και είναι θεμιτό να παράγουν κέρδος στον δικαιούχο τους, οποιοδήποτε κι αν είναι αυτό (πχ οικονομικό όφελος, αναγνώριση από την κοινότητα κλπ).

Το να γράψει κάποιος κώδικα και να κατοχυρώσει τα πνευματικά δικαιώματα του κώδικα του δεν είναι κακό, ίσα - ίσα, προβλέπεται και προστατεύεται από την GPL.
Το να κατοχυρώσεις όμως μια πατέντα για τον ίδιο κώδικα είναι καταστροφικό, γιατί η πατέντα δεν περιλαμβάνει μόνο μια συγκεκριμένη υλοποίηση αλλά και τη μεθοδολογία της.

Για να το κάνω πιο συγκεκριμένο χρησιμοποιώντας το παράδειγμα του υδραυλικού σωλήνα που αναφέρθηκε πιο πάνω, είναι απολύτως θεμιτό μια εταιρεία να κατοχυρώσει τα πνευματικά δικαιώματα ενός σωλήνα που θα έχει συγκεκριμένη διάμετρο, θα είναι φτιαγμένος από συγκεκριμένα υλικά, θα έχει συγκεκριμένο χρώμα, συγκεκριμένο σπείρωμα με συγκεκριμένο αριθμό αυλακώσεων, βάθος αυλακώσεων και απόσταση μεταξύ τους.
Αυτή η εταιρεία έχει δαπανήσει ένα κεφάλαιο για την έρευνα και το σχεδιασμό του συγκεκριμένου σωλήνα και είναι λογικό στο καπιταλιστικό οικονομικό σύστημα να μπορεί να εκμεταλλευτεί το προϊόν της για να αποκτήσει κέρδος - για περιορισμένο χρονικό διάστημα όπως ορίζουν οι κανόνες του συγκεκριμένου συστήματος.

Ο παραλογισμός αρχίζει από τη στιγμή που η ίδια εταιρεία θα θελήσει να κατοχυρώσει και πατέντα για τον συγκεκριμένο σωλήνα.
Γιατί στην πατέντα συμπεριλαμβάνεται γενικά και η διαδικασία κατασκευής του και η διαδικασία συναρμολόγησης κλπ.
Δηλαδή ούτε λίγο ούτε πολύ, αν η διαδικασία παραγωγής περιλαμβάνει πέρασμα λιωμένου χαλκού από καλούπι, οποιοσδήποτε προσπαθήσει να φτιάξει σωλήνα χύνοντας λιωμένο χαλκό ή έστω μείγμα λιωμένου χαλκού με άλλο υλικό, σε οποιοδήποτε καλούπι, θα παραβιάζει την πατέντα της και θα πρέπει να πληρώσει για άδεια.

Εν ολίγοις, τα πνευματικά δικαιώματα προστατεύουν τον δημιουργό ενός συγκεκριμένου προϊόντος (υλικού ή πνευματικού) και του επιτρέπουν να εκμεταλλευτεί το προϊόν αυτό κατ' αποκλειστικότητα κι όπως αυτός επιθυμεί για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Η πατέντα όμως, ειδικά στην περίπτωση του λογισμικού, δεν προστατεύει απλά ένα συγκεκριμένο προϊόν αλλά στην ουσία απαγορεύει και στον οποιοδήποτε άλλο να δημιουργήσει ένα ανταγωνιστικό προϊόν ή έστω ένα εντελώς άσχετο προϊόν που θα περιλαμβάνει έστω και παρεμφερή ψήγματα με βάση την γενική περιγραφή της λειτουργίας και της εμφάνισης του.
(πχ. αν εγώ γράψω ένα προγραμματάκι που θα υπολογίζει τις φάσεις της σελήνης και περιλαμβάνει ένα μενού και κατοχυρώσω πατέντα γι' αυτό, θα μπορώ μετά με βάση αυτή τη πατέντα να σύρω στα δικαστήρια οποιονδήποτε φτιάξει ένα οποιοδήποτε πρόγραμμα και θα περιλαμβάνει ένα οποιοδήποτε μενού - άσχετα με τις επιλογές του, τις λειτουργίες του και την εμφάνιση του! Απλά και μόνο επειδή θα περιλαμβάνει μενού θα παραβιάζει την πατέντα μου! Και για να το τραβήξω ακόμα παραπέρα, απλά και μόνο επειδή θα κάνει κάποιο πρόγραμμα μαθηματικούς υπολογισμούς, πάλι θα παραβιάζει την πατέντα μου! Για να γράψει δε κάποιος άλλος πρόγραμμα που να υπολογίζει τις φάσεις της σελήνης, φυσικά δεν γίνεται ούτε λόγος....).

Ειδικά στο καπιταλιστικό σύστημα (άσχετο με το κατά πόσο είναι σωστό ή λάθος ή ατελές σαν σύστημα) κάτι τέτοιο είναι ανεπίτρεπτο αφού καταργεί την έννοια του ελεύθερου ανταγωνισμού και στερεί την αγορά από νέα προϊόντα.