Δημοσιεύτηκε: 18 Νοέμ 2011, 12:44
Νομίζω ότι το χρονικό αυτό το έφτασα σε ένα σημείο που είναι αρκετά ενδεικτικό τής εξέλιξης. Όποιος θέλει να πει γνώμη ή να αναφέρει γεγονότα-ορόσημα ελεύθερα να το κάνει ή ακόμα και να με διορθώσει αν κάπου κάνω λάθος. Αλλά μια μικρή προειδοποίηση στούς επίδοξους διορθωτές. Στις χρονολογίες συνήθως δεν ψάχνω να βρω την ημερομηνία ανακάλυψης, συχνότερα εννοείται η ημερομηνία που μια τεχνολογία γίνεται διαθέσιμη. Αυτό βασίζεται σε μια γενικότερη φιλοσοφία που έχω στο να μην πιστεύω ότι σχεδόν οποιαδήποτε ανακάλυψη μπορεί πραγματικά να απομονωθεί. Για να πάρετε μια ιδέα τής λογικής μου για παράδειγμα σαν ανακάλυψη τής Αμερικής δεν θα με απασχολούσε τόσο πότε πάτησαν οι Βίκιγξ ή οι Κινέζοι ή οι αρχαίοι Έλληνες ή οι Πολυνήσιοι (και εξάλλου ο άνθρωπος είχε φτάσει χιλιετίες νωρίτερα) αλλά ως ημερομηνία θα κοίταγα πότε γύρισε ο Κολόμβος από το ταξίδι του.
Επίσης γενικά απέφυγα να αναφέρω επεξεργαστές. Αυτό κυρίως γιατί παρουσιάζονται καλύτερα σε ένα διάγραμμα όπως αυτό που έδωσα για τον νόμο τού Μούρ. Δεν μπορούσα όμως να αποφύγω τον 4004 που ήταν ο πρώτος μικροεπεργαστής, και αφού απέφυγα τον 8008 (πρώτο οκτάμπιτο) ανέφερα εμμέσως τον 8080 που ήταν ο πρώτος που μάς έβαλε πραγματικά στην εποχή τών προσωπικών υπολογιστών. Ο 8086 ήταν η βάση τού IBM PC και έτσι τον ανέφερα (αν και θα μπορούσα να τον αναφέρω εμμέσως όπως τον 8080) και αφού απέφυγα τούς 8088, 80186 και 80286 (για τον τελευταίο ανέφερα ότι ήταν η ελάχιστη απαίτηση τών windows 3.1) Ανέφερα τον 80386. Αυτός είναι πολύ σημαντικός γιατί ήταν ο πρώτος μικροεπεξεργαστής τής Intel που μπορούσε να τρέξει unix χωρίς σοβαρούς συμβιβασμούς (που ουσιαστικά δικαίως αποθάρρυναν την χρήση του στα προηγούμενα μοντέλα). Είναι ένα ερώτημα γιατί το unix άργησε τόσο πολύ να στραφεί σε αυτόν. Καμμία σοβαρή προσπάθεια δεν έγινε και αυτό είναι πραγματικά αδικαιολόγητο την στιγμή που δεν έχει αντικειμενικά μειονεκτήματα. Στούς unix-άδες δεν άρεσε ο 386, αλλά αυτό είναι υποκειμενικό πρόβλημα. Το μόνο αντικειμενικό πρόβλημα είναι μάλλον η τιμολογιακή πολιτική τής Intel η οποία τιμολογούσε τα προϊόντα της σύμφωνα με τον ανταγωνισμό και όχι σύμφωνα με το κόστος παραγωγής, μια πολιτική που κρατούσε τον 386 ακριβό. Ήταν μια μυωπική στάση η οποία ζημίωσε τούς πάντες εκτός από την microsoft που εκμεταλλεύτηκε το κενό και κυριάρχησε.
Τώρα σχετικά με την εξέλιξη τού λίνουξ. Το 1991 ο Λίνους γράφει το Linux. Τελικά όλα τα προβλήματα βγήκαν σε καλό και αυτό γιατί αν είχε προχωρήσει ταχύτερα για παράδειγμα το 386BSD ο Λίνους δεν θα είχε γράψει το λίνουξ, αν δεν το είχε κάνει αυτό τότε δεν θα είχαμε την εναλλακτική ενός πυρήνα γραμμένου με GPL άδεια (η BSD άδεια αφήνει την ελευθερία στον κώδικα να κλείνει) και λέω δεν θα το είχαμε γιατί προσωπικά δεν πιστεύω ότι το Hurd θα προχωρούσε ταχύτερα και σε κάθε περίπτωση θα τού έπαιρνε αρκετά χρονάκια. Ο Λίνους για λίγους μήνες έπαιζε με τα χαρακτηριστικά τού 386 και τελικά διαπίστωσε ότι είχε όττι χρειαζόταν για να γράψει ένα λειτουργικό σύστημα. Ξεκίνησε να το γράφει καθώς «δεν είχε κάτι καλύτερο να κάνει». Όταν το δημοσίευσε εκτός από τον κώδικα τού ίδιου είχε δύο μόνο πράγματα από το GNU. Το GCC και το Bash. Σε αυτό το σημείο είχε ένα λειτουργικό που για τον ίδιο μπορεί να αντικαταστήσει επιτυχώς το MINIX και από πρακτικής άποψης είναι ανώτερο τού MINIX αφού εκμεταλλεύεται την 386 αρχιτεκτονική. Επιπλέον δεν είχε τούς περιορισμούς τού MINIX. Το MINIX μπορεί να είχε δημοσιευμένο τον κώδικα αλλά ο κώδικας δεν ήταν «ανοικτός» ή «ελεύθερος» καθώς απαγορευόταν η χρήση του για μη διδακτικούς σκοπούς (αργότερα ο Τάνενμπάουμ άνοιξε τον κώδικα αλλά τότε δεν τον είχε ανοικτό για να μην βλαφτούν τα συμφέροντα τού unix). Το 1992 όλος ο ελεύθερος κώδικας άρχισε να συγκεντρώνεται στο λίνουξ. Αυτό ήταν πολύ εντυπωσιακό γιατί αυτός ο κώδικας υπήρχε αλλά ήταν διάσπαρτος. Αυτή η συγκέντρωση άρχισε να δείχνει κάτι ολοκληρωμένο. Το 1993 το λίνουξ είχε φτάσει στο ενδιαφέρον σημείο να έχει υψηλή πληρότητα για τεχνικές χρήσεις και ταυτοχρόνως όσοι το είχαν διαπίστωναν ότι ήταν αξιοθαύμαστα σταθερό. Ήταν ζήτημα χρόνου να μπει κανονικά στο παιχνίδι πράγμα που έκανε το 1994. Η Red Hat διαπίστωσε ότι μπορούσε να προσφέρει υπηρεσίες με καλύτερο τρόπο από πολύ μεγαλύτερες τότε εταιρείες σε πάρα πολύ χαμηλότερο κόστος. Το βασικό πρόβλημά τους ήταν να τούς πιστέψουν οι πιθανοί πελάτες (τούς έλεγαν «μας δουλεύετε» και τούς έδιωχναν)
Η εξέλιξη ήταν αξιοθαύμαστη για τεχνικά θέματα αλλά εγχειρήματα για τούς κοινούς χρήστες δεν προχωρούσαν. Αυτό συνέβαινε γιατί οι προγραμματιστές που δούλευαν σε ελεύθερο λογισμικό δούλευαν κυρίως σε εργαλεία που χρειάζονταν οι ίδιοι. Έτσι υπήρχε γενικά η πίστη ότι το λίνουξ δεν θα γίνει ποτέ για τον πολύ κόσμο. Καθώς όμως φτιάχτηκε η απαραίτητη υποδομή αυτό τελικά άρχισε να αλλάζει. Το αναφέρει ο Λίνους στην ομιλία του το 2001 και πλέον είναι γεγονός.
Και μια δική μου παρατήρηση για το μέλλον. Φέτος (2011) μού δημιουργείται η εντύπωση ότι όλες οι νέες εταιρείες χρησιμοποιούν εργαλεία που παίζουν και στο λίνουξ. Οι νέες εταιρείες που ενδιαφέρθηκαν η εφαρμογή τους να παίζει και στο λίνουξ βγήκαν κερδισμένες αναλογικά πολύ περισσότερο από το μερίδιο τού λίνουξ στην αγορά και αυτό γιατί σε έναν χώρο με ελάχιστο ανταγωνισμό έστρεψαν αναλογικά πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Οι παλιές εταιρείες φαίνεται ότι είναι δύσκολο να αποφασίσουν μια τέτοια αλλαγή, αλλά οι νέες τελικά έχουν τεράστιο συμφέρον. Αυτή η αλλαγή δείχνει νομίζω που βαδίζουμε. Αν η δεκαετία τού 90 ήταν ουσιαστικά η δημιουργία τής βασικής υποδομής, και η δεκαετία τού 2000 ήταν η κάλυψη τών αναγκών τού κοινού χρήστη, η δεκαετία τού 2010 φαίνεται θα είναι η επικράτηση τού λίνουξ. Θέλει χρόνο, αλλά πιστεύω ότι το 2020 θα υπάρχει μια ολότελα διαφορετική εικόνα στην αγορά.
Επίσης γενικά απέφυγα να αναφέρω επεξεργαστές. Αυτό κυρίως γιατί παρουσιάζονται καλύτερα σε ένα διάγραμμα όπως αυτό που έδωσα για τον νόμο τού Μούρ. Δεν μπορούσα όμως να αποφύγω τον 4004 που ήταν ο πρώτος μικροεπεργαστής, και αφού απέφυγα τον 8008 (πρώτο οκτάμπιτο) ανέφερα εμμέσως τον 8080 που ήταν ο πρώτος που μάς έβαλε πραγματικά στην εποχή τών προσωπικών υπολογιστών. Ο 8086 ήταν η βάση τού IBM PC και έτσι τον ανέφερα (αν και θα μπορούσα να τον αναφέρω εμμέσως όπως τον 8080) και αφού απέφυγα τούς 8088, 80186 και 80286 (για τον τελευταίο ανέφερα ότι ήταν η ελάχιστη απαίτηση τών windows 3.1) Ανέφερα τον 80386. Αυτός είναι πολύ σημαντικός γιατί ήταν ο πρώτος μικροεπεξεργαστής τής Intel που μπορούσε να τρέξει unix χωρίς σοβαρούς συμβιβασμούς (που ουσιαστικά δικαίως αποθάρρυναν την χρήση του στα προηγούμενα μοντέλα). Είναι ένα ερώτημα γιατί το unix άργησε τόσο πολύ να στραφεί σε αυτόν. Καμμία σοβαρή προσπάθεια δεν έγινε και αυτό είναι πραγματικά αδικαιολόγητο την στιγμή που δεν έχει αντικειμενικά μειονεκτήματα. Στούς unix-άδες δεν άρεσε ο 386, αλλά αυτό είναι υποκειμενικό πρόβλημα. Το μόνο αντικειμενικό πρόβλημα είναι μάλλον η τιμολογιακή πολιτική τής Intel η οποία τιμολογούσε τα προϊόντα της σύμφωνα με τον ανταγωνισμό και όχι σύμφωνα με το κόστος παραγωγής, μια πολιτική που κρατούσε τον 386 ακριβό. Ήταν μια μυωπική στάση η οποία ζημίωσε τούς πάντες εκτός από την microsoft που εκμεταλλεύτηκε το κενό και κυριάρχησε.
Τώρα σχετικά με την εξέλιξη τού λίνουξ. Το 1991 ο Λίνους γράφει το Linux. Τελικά όλα τα προβλήματα βγήκαν σε καλό και αυτό γιατί αν είχε προχωρήσει ταχύτερα για παράδειγμα το 386BSD ο Λίνους δεν θα είχε γράψει το λίνουξ, αν δεν το είχε κάνει αυτό τότε δεν θα είχαμε την εναλλακτική ενός πυρήνα γραμμένου με GPL άδεια (η BSD άδεια αφήνει την ελευθερία στον κώδικα να κλείνει) και λέω δεν θα το είχαμε γιατί προσωπικά δεν πιστεύω ότι το Hurd θα προχωρούσε ταχύτερα και σε κάθε περίπτωση θα τού έπαιρνε αρκετά χρονάκια. Ο Λίνους για λίγους μήνες έπαιζε με τα χαρακτηριστικά τού 386 και τελικά διαπίστωσε ότι είχε όττι χρειαζόταν για να γράψει ένα λειτουργικό σύστημα. Ξεκίνησε να το γράφει καθώς «δεν είχε κάτι καλύτερο να κάνει». Όταν το δημοσίευσε εκτός από τον κώδικα τού ίδιου είχε δύο μόνο πράγματα από το GNU. Το GCC και το Bash. Σε αυτό το σημείο είχε ένα λειτουργικό που για τον ίδιο μπορεί να αντικαταστήσει επιτυχώς το MINIX και από πρακτικής άποψης είναι ανώτερο τού MINIX αφού εκμεταλλεύεται την 386 αρχιτεκτονική. Επιπλέον δεν είχε τούς περιορισμούς τού MINIX. Το MINIX μπορεί να είχε δημοσιευμένο τον κώδικα αλλά ο κώδικας δεν ήταν «ανοικτός» ή «ελεύθερος» καθώς απαγορευόταν η χρήση του για μη διδακτικούς σκοπούς (αργότερα ο Τάνενμπάουμ άνοιξε τον κώδικα αλλά τότε δεν τον είχε ανοικτό για να μην βλαφτούν τα συμφέροντα τού unix). Το 1992 όλος ο ελεύθερος κώδικας άρχισε να συγκεντρώνεται στο λίνουξ. Αυτό ήταν πολύ εντυπωσιακό γιατί αυτός ο κώδικας υπήρχε αλλά ήταν διάσπαρτος. Αυτή η συγκέντρωση άρχισε να δείχνει κάτι ολοκληρωμένο. Το 1993 το λίνουξ είχε φτάσει στο ενδιαφέρον σημείο να έχει υψηλή πληρότητα για τεχνικές χρήσεις και ταυτοχρόνως όσοι το είχαν διαπίστωναν ότι ήταν αξιοθαύμαστα σταθερό. Ήταν ζήτημα χρόνου να μπει κανονικά στο παιχνίδι πράγμα που έκανε το 1994. Η Red Hat διαπίστωσε ότι μπορούσε να προσφέρει υπηρεσίες με καλύτερο τρόπο από πολύ μεγαλύτερες τότε εταιρείες σε πάρα πολύ χαμηλότερο κόστος. Το βασικό πρόβλημά τους ήταν να τούς πιστέψουν οι πιθανοί πελάτες (τούς έλεγαν «μας δουλεύετε» και τούς έδιωχναν)
Η εξέλιξη ήταν αξιοθαύμαστη για τεχνικά θέματα αλλά εγχειρήματα για τούς κοινούς χρήστες δεν προχωρούσαν. Αυτό συνέβαινε γιατί οι προγραμματιστές που δούλευαν σε ελεύθερο λογισμικό δούλευαν κυρίως σε εργαλεία που χρειάζονταν οι ίδιοι. Έτσι υπήρχε γενικά η πίστη ότι το λίνουξ δεν θα γίνει ποτέ για τον πολύ κόσμο. Καθώς όμως φτιάχτηκε η απαραίτητη υποδομή αυτό τελικά άρχισε να αλλάζει. Το αναφέρει ο Λίνους στην ομιλία του το 2001 και πλέον είναι γεγονός.
Και μια δική μου παρατήρηση για το μέλλον. Φέτος (2011) μού δημιουργείται η εντύπωση ότι όλες οι νέες εταιρείες χρησιμοποιούν εργαλεία που παίζουν και στο λίνουξ. Οι νέες εταιρείες που ενδιαφέρθηκαν η εφαρμογή τους να παίζει και στο λίνουξ βγήκαν κερδισμένες αναλογικά πολύ περισσότερο από το μερίδιο τού λίνουξ στην αγορά και αυτό γιατί σε έναν χώρο με ελάχιστο ανταγωνισμό έστρεψαν αναλογικά πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Οι παλιές εταιρείες φαίνεται ότι είναι δύσκολο να αποφασίσουν μια τέτοια αλλαγή, αλλά οι νέες τελικά έχουν τεράστιο συμφέρον. Αυτή η αλλαγή δείχνει νομίζω που βαδίζουμε. Αν η δεκαετία τού 90 ήταν ουσιαστικά η δημιουργία τής βασικής υποδομής, και η δεκαετία τού 2000 ήταν η κάλυψη τών αναγκών τού κοινού χρήστη, η δεκαετία τού 2010 φαίνεται θα είναι η επικράτηση τού λίνουξ. Θέλει χρόνο, αλλά πιστεύω ότι το 2020 θα υπάρχει μια ολότελα διαφορετική εικόνα στην αγορά.