Δημοσιεύτηκε: 20 Ιαν 2010, 10:35
Μια που το νήμα έχει τη δυναμική του και την κίνησή του, ίσως αξίζει να κάνει κανείς κάποιες βασικές επισημάνσεις, για να είμαστε όλοι σίγουροι ότι μιλάμε για τα ίδια πράγματα...
1.Οσοι γράφουμε εδώ, κινούμαστε σε πολύ ολισθηρό έδαφος για τον απλό λόγο ότι η κουβέντα περί υπηκοότητας είναι αυστηρά νομική => επιστημονική. Αρα συζητάμε με όρους καθημερινότητας ένα «τεχνικό» ζήτημα που χρειάζεται υψηλή ειδίκευση για να το αντιληφθεί κανείς σε όλες του τις διαστάσεις... Από συζητήσεις που κατά καιρούς έχω κάνει με νομικούς, ή έχω ακούσει ως τρίτος μεταξύ νομικών, πρέπει να πω ότι επειδή η επιστημονική τους «αργκό», ως διάλεκτος κοινωνικής επιστήμης αντλεί τους επιστημονικούς όρους από την καθομιλουμένη (χωρίς να ανάγεται, όπως πχ τα μαθηματικά σε ένα φτιαχτό κώδικα στοιχείων με ειδικές συμβάσεις) πολλές φορές η νομική έννοια μιας λέξης που νομίζουμε ότι ξέρουμε από την καθημερινή της χρήση είναι διαφορετική. Αυτό μπορεί να μας φέρει μπροστά στο ότι μια λέξη που ξέρουμε και χρησιμοποιούμε σημαίνει με τη νομική της έννοια κάτι άλλο από αυτό που νομίζουμε ή στο ότι σημαίνει, νομικά, πολύ περισσότερα από αυτό που νομίζουμε.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί ο καθένας να έχει άποψη για τεχνικά θέματα. Σημαίνει όμως ότι μπορεί να συζητάμε με όρους φιλοσοφικούς (κυριολεκτικά, όσο και με την έννοια της ατομικής κοσμοθεωρίας και προσανατολισμού-πρακτικής) ένα θέμα που δεν είναι φιλοσοφικό (το επισήμανε πολύ έντονα ο/η kriti κάπου παραπάνω). Αρα, μπορεί να κινούμαστε όλοι σε ένα άλλο «σύμπαν» σε σχέση με το θέμα, παράλληλο ή και όχι... Με αυτό το πρίσμα, η ελευθερία του λογισμικού και η φιλοσοφική τοποθέτηση απέναντι στους κάθε λογής περιορισμούς μπορεί να είναι αρκετά άστοχη. Θέλω να πω, αν υποθέσουμε ότι κάποιος άνοιγε ένα νήμα με ιατρικό θέμα, με την ίδια φιλοσοφική διάθεση θα είχαμε έγκυρη ή έστω εντός θέματος άποψη για τις εγχειρίσεις, την ομοιοπαθητική, την άσκηση της ιατρικής από οποιονδήποτε κλπ κλπ; Λίγο χοντρό το παράδειγμα αλλά καταλαβαίνετε τι θέλω να πω.
2.Ακόμα και λεξιλογικά, μου φαίνεται ότι κάπου έχουμε χαθεί στη μετάφραση... Πολλοί από τους φίλους που γράφουν παραπάνω αναφέρονται σε ατομικά δικαιώματα. Από τα λίγα που ξέρω, αυτά περιλαμβάνουν κάποιες γενικές αξίες που μπορούν να εφαρμοστούν σε όλους τους ανθρώπους (δικαίωμα της ζωής, ελευθερίας κλπ) ή άλλα πιο εξειδικευμένα δικαιώματα. Δεν είμαι σίγουρος ότι η ελληνική υπηκοότητα είναι τέτοιου είδους πράγμα. Σε κάθε περίπτωση, αυτό το ξέρω σίγουρα όλα σχεδόν τα δικαιώματα (εκτός από αυτό της ζωής) είναι δεκτικά περιορισμών και δεν είναι απόλυτα. Ξέρουμε για τους περιορισμούς της ελευθερίας (υπάρχουν άνθρωποι που βρίσκονται νόμιμα στη φυλακή), της ιδιοκτησίας κλπ κλπ. Δύσκολα θα καταλάβαινα την υπηκοότητα ως δικαίωμα, και μάλιστα απεριόριστο. Μάλλον θα την αντιλαμβανόμουν ως μια κατάσταση, ένα δεσμό (όπως η συγγένεια) με το κράτος, το κάθε κράτος. Πχ είναι δικαίωμα η συγγένεια; Μπορεί να υποστηρίξω ότι έχω δικαίωμα να είμαι συγγενής σας επειδή μένω κοντά σας ή μαζί σας; Εσάς θα σας πέφτει λόγος; Εχουμε ακούσει ιστορίες με διάφορα περιεχόμενα γι'αυτό. Τελικά δεν έχω καταλάβει κάτι καλά; Για να ζω αρμονικά μαζί σας πρέπει να είμαι συγγενής σας; Αν είμαι εκτός οικογένειας δεν μπορώ να είμαι ΟΚ; Μόνο με τη συγγένεια εξασφαλίζομαι; Και αντίστροφα: όλοι οι συγγενείς είναι πάντα εντάξει; Πόσα και πόσα ακούμε για τους ξεχωριστούς και πετυχημένους Ελληνες επιστήμονες/ επιχειρηματίες/ κλπκλπ του εξωτερικού; Είτε είναι αλήθεια είτε υπερβολή, έγιναν ξένοι υπήκοοι για να πετύχουν; Στην Ελλάδα δεν έχουμε ξένους που είναι πετυχημένοι; Ο δρόμος της επιτυχίας/επιβίωσης περνάει από την προϋπόθεση της υπηκοότητας; Λίγο χλωμό το ακούω...
Αλλά το θέμα δεν είναι καν εκεί, εκτός αν κάποιος μας πει ότι είναι ιδεολογικά αναρχικός, οπότε όμως θα πήγαινε πέρα από την έλληνική υπηκοότητα στο θέμα της παγκοσμιοποίησης και το αν πρέπει να υπάρχουν καθόλου υπηκοότητες (ή συγγένειες).
3.Σέβομαι απεριόριστα τις προσωπικές εμπειρίες. Αυτές μας διαμορφώνουν. Με γέμισε νοσταλγία το post του/της sparus παραπάνω, το οποίο και υποστηρίζω ένθερμα. Είχα την τύχη να ζήσω μερικά χρόνια στη μεσογειακή Γαλλία και νομίζω ότι η εμπειρία με χάραξε για πάντα. Μπορώ να πω ότι οι ορίζοντές μου δεν ήταν ποτέ πια οι ίδιοι όταν ήρθα πίσω, αν και πρέπει να πω ότι ποτέ δε ζήλεψα ή θέλησα να αλλάξω υπηκοότητα, αντίθετα προσπαθούσα να δείχνω ένα καλό πρόσωπο γιατί αισθανόμουν ότι προβάλλω την εικόνα μας έξω. Σέβομαι και τις γνώμες ή αποφάσεις σε ατομικό επίπεδο που βασίζονται σε εμπειρίες. Για ένα θέμα γενικό, όμως, που μας επηρεάζει όλους πιστεύω ότι πρέπει να βγαίνει κανείς από το πετσί του και να βλέπει την κατάσταση σφαιρικά. Για κάθε έναν από εμάς που έχει μια θετική εμπειρία με κάτι υπάρχει και κάποιος με αρνητική εμπειρία με το ίδιο κάτι, και το αντίστροφο. Συνεπώς, ο γενικός μέσος όρος είναι -φαντάζομαι- ίσα βάρκα ίσα νερά. Από κει και πέρα τι; Κάτι θα υπάρχει που δεν εξαρτάται από τις εμπειρίες μου/σου μας/των σχετικά με το θέμα. Μάλλον εκεί θα πρέπει να κοιτάξουμε.
Κυρίως όμως, μάλλον πρέπει να εξασκηθούμε να βλέπουμε πέρα από το τυράκι. Ενα θέμα είναι το ζήτημα της υπηκοότητας. Ενα άλλο θέμα είναι γιατί πρέπει να συζητάμε αυτή τη στιγμή για τα θέματα της υπηκοότητας; Ενα άλλο είναι : υπάρχει πρόβλημα που ζητά λύση; Γιατί όπως έχει γραφτεί και αλλού if it ain't broke, don't fix it. Μπορεί να παει κανείς για τα -θεμα προς συζήτηση- καλύτερα και να βγει κουρεμένος.
1.Οσοι γράφουμε εδώ, κινούμαστε σε πολύ ολισθηρό έδαφος για τον απλό λόγο ότι η κουβέντα περί υπηκοότητας είναι αυστηρά νομική => επιστημονική. Αρα συζητάμε με όρους καθημερινότητας ένα «τεχνικό» ζήτημα που χρειάζεται υψηλή ειδίκευση για να το αντιληφθεί κανείς σε όλες του τις διαστάσεις... Από συζητήσεις που κατά καιρούς έχω κάνει με νομικούς, ή έχω ακούσει ως τρίτος μεταξύ νομικών, πρέπει να πω ότι επειδή η επιστημονική τους «αργκό», ως διάλεκτος κοινωνικής επιστήμης αντλεί τους επιστημονικούς όρους από την καθομιλουμένη (χωρίς να ανάγεται, όπως πχ τα μαθηματικά σε ένα φτιαχτό κώδικα στοιχείων με ειδικές συμβάσεις) πολλές φορές η νομική έννοια μιας λέξης που νομίζουμε ότι ξέρουμε από την καθημερινή της χρήση είναι διαφορετική. Αυτό μπορεί να μας φέρει μπροστά στο ότι μια λέξη που ξέρουμε και χρησιμοποιούμε σημαίνει με τη νομική της έννοια κάτι άλλο από αυτό που νομίζουμε ή στο ότι σημαίνει, νομικά, πολύ περισσότερα από αυτό που νομίζουμε.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί ο καθένας να έχει άποψη για τεχνικά θέματα. Σημαίνει όμως ότι μπορεί να συζητάμε με όρους φιλοσοφικούς (κυριολεκτικά, όσο και με την έννοια της ατομικής κοσμοθεωρίας και προσανατολισμού-πρακτικής) ένα θέμα που δεν είναι φιλοσοφικό (το επισήμανε πολύ έντονα ο/η kriti κάπου παραπάνω). Αρα, μπορεί να κινούμαστε όλοι σε ένα άλλο «σύμπαν» σε σχέση με το θέμα, παράλληλο ή και όχι... Με αυτό το πρίσμα, η ελευθερία του λογισμικού και η φιλοσοφική τοποθέτηση απέναντι στους κάθε λογής περιορισμούς μπορεί να είναι αρκετά άστοχη. Θέλω να πω, αν υποθέσουμε ότι κάποιος άνοιγε ένα νήμα με ιατρικό θέμα, με την ίδια φιλοσοφική διάθεση θα είχαμε έγκυρη ή έστω εντός θέματος άποψη για τις εγχειρίσεις, την ομοιοπαθητική, την άσκηση της ιατρικής από οποιονδήποτε κλπ κλπ; Λίγο χοντρό το παράδειγμα αλλά καταλαβαίνετε τι θέλω να πω.
2.Ακόμα και λεξιλογικά, μου φαίνεται ότι κάπου έχουμε χαθεί στη μετάφραση... Πολλοί από τους φίλους που γράφουν παραπάνω αναφέρονται σε ατομικά δικαιώματα. Από τα λίγα που ξέρω, αυτά περιλαμβάνουν κάποιες γενικές αξίες που μπορούν να εφαρμοστούν σε όλους τους ανθρώπους (δικαίωμα της ζωής, ελευθερίας κλπ) ή άλλα πιο εξειδικευμένα δικαιώματα. Δεν είμαι σίγουρος ότι η ελληνική υπηκοότητα είναι τέτοιου είδους πράγμα. Σε κάθε περίπτωση, αυτό το ξέρω σίγουρα όλα σχεδόν τα δικαιώματα (εκτός από αυτό της ζωής) είναι δεκτικά περιορισμών και δεν είναι απόλυτα. Ξέρουμε για τους περιορισμούς της ελευθερίας (υπάρχουν άνθρωποι που βρίσκονται νόμιμα στη φυλακή), της ιδιοκτησίας κλπ κλπ. Δύσκολα θα καταλάβαινα την υπηκοότητα ως δικαίωμα, και μάλιστα απεριόριστο. Μάλλον θα την αντιλαμβανόμουν ως μια κατάσταση, ένα δεσμό (όπως η συγγένεια) με το κράτος, το κάθε κράτος. Πχ είναι δικαίωμα η συγγένεια; Μπορεί να υποστηρίξω ότι έχω δικαίωμα να είμαι συγγενής σας επειδή μένω κοντά σας ή μαζί σας; Εσάς θα σας πέφτει λόγος; Εχουμε ακούσει ιστορίες με διάφορα περιεχόμενα γι'αυτό. Τελικά δεν έχω καταλάβει κάτι καλά; Για να ζω αρμονικά μαζί σας πρέπει να είμαι συγγενής σας; Αν είμαι εκτός οικογένειας δεν μπορώ να είμαι ΟΚ; Μόνο με τη συγγένεια εξασφαλίζομαι; Και αντίστροφα: όλοι οι συγγενείς είναι πάντα εντάξει; Πόσα και πόσα ακούμε για τους ξεχωριστούς και πετυχημένους Ελληνες επιστήμονες/ επιχειρηματίες/ κλπκλπ του εξωτερικού; Είτε είναι αλήθεια είτε υπερβολή, έγιναν ξένοι υπήκοοι για να πετύχουν; Στην Ελλάδα δεν έχουμε ξένους που είναι πετυχημένοι; Ο δρόμος της επιτυχίας/επιβίωσης περνάει από την προϋπόθεση της υπηκοότητας; Λίγο χλωμό το ακούω...
Αλλά το θέμα δεν είναι καν εκεί, εκτός αν κάποιος μας πει ότι είναι ιδεολογικά αναρχικός, οπότε όμως θα πήγαινε πέρα από την έλληνική υπηκοότητα στο θέμα της παγκοσμιοποίησης και το αν πρέπει να υπάρχουν καθόλου υπηκοότητες (ή συγγένειες).
3.Σέβομαι απεριόριστα τις προσωπικές εμπειρίες. Αυτές μας διαμορφώνουν. Με γέμισε νοσταλγία το post του/της sparus παραπάνω, το οποίο και υποστηρίζω ένθερμα. Είχα την τύχη να ζήσω μερικά χρόνια στη μεσογειακή Γαλλία και νομίζω ότι η εμπειρία με χάραξε για πάντα. Μπορώ να πω ότι οι ορίζοντές μου δεν ήταν ποτέ πια οι ίδιοι όταν ήρθα πίσω, αν και πρέπει να πω ότι ποτέ δε ζήλεψα ή θέλησα να αλλάξω υπηκοότητα, αντίθετα προσπαθούσα να δείχνω ένα καλό πρόσωπο γιατί αισθανόμουν ότι προβάλλω την εικόνα μας έξω. Σέβομαι και τις γνώμες ή αποφάσεις σε ατομικό επίπεδο που βασίζονται σε εμπειρίες. Για ένα θέμα γενικό, όμως, που μας επηρεάζει όλους πιστεύω ότι πρέπει να βγαίνει κανείς από το πετσί του και να βλέπει την κατάσταση σφαιρικά. Για κάθε έναν από εμάς που έχει μια θετική εμπειρία με κάτι υπάρχει και κάποιος με αρνητική εμπειρία με το ίδιο κάτι, και το αντίστροφο. Συνεπώς, ο γενικός μέσος όρος είναι -φαντάζομαι- ίσα βάρκα ίσα νερά. Από κει και πέρα τι; Κάτι θα υπάρχει που δεν εξαρτάται από τις εμπειρίες μου/σου μας/των σχετικά με το θέμα. Μάλλον εκεί θα πρέπει να κοιτάξουμε.
Κυρίως όμως, μάλλον πρέπει να εξασκηθούμε να βλέπουμε πέρα από το τυράκι. Ενα θέμα είναι το ζήτημα της υπηκοότητας. Ενα άλλο θέμα είναι γιατί πρέπει να συζητάμε αυτή τη στιγμή για τα θέματα της υπηκοότητας; Ενα άλλο είναι : υπάρχει πρόβλημα που ζητά λύση; Γιατί όπως έχει γραφτεί και αλλού if it ain't broke, don't fix it. Μπορεί να παει κανείς για τα -θεμα προς συζήτηση- καλύτερα και να βγει κουρεμένος.