Κάθε οδηγός (όπως αυτός) αλλά και κάθε θέμα, υπάρχει η δυνατότητα να προστίθεται στα αγαπημένα σας θέματα του λογαριασμού σας στο forum, ώστε ή να ανατρέχετε εύκολα σε αυτό ανεξάρτητα από το αν υπάρχει ή όχι στους σελιδοδείκτες του browser σας, ή να το βρίσκετε αμέσως για να το προτείνετε σε κάποιον άλλο χρήστη. Δείτε εδώ πως μπορείτε να κάνετε κάτι τέτοιο.
Πολλές φορές βρισκόμαστε μπροστά στην περίπτωση να χρειάζεται να εγκαταστήσουμε ένα λειτουργικό, ακριβώς στον ίδιο χώρο τον οποίο καταλαμβάνει αυτή τη στιγμή ένα άλλο λειτουργικό.
Αυτό δημιουργεί πρόβλημα σε όσους δεν έχουν ασχοληθεί με το πως γίνεται η διαμέριση του δίσκου και ο διαχωρισμός του λειτουργικού σε ξεχωριστά διαμερίσματα.
Οι επιλογές αυτόματης διαμέρισης του Ubuntu είναι εξυπηρετικές, αλλά συνήθως μόνο για την 1η φορά που θα γίνει η εγκατάσταση.
Παρακάτω θα δούμε πως μπορούμε να κάνουμε μια καθαρή εγκατάσταση μιας έκδοσης Ubuntu επάνω από μια άλλη έκδοση Ubuntu.
Στον οδηγό ως πειραματόζωα χρησιμοποιήθηκαν το Ubuntu 10.10 Maverick Meerkat ως η παλιά έκδοση και το Ubuntu 12.04 LTS Precise Pangolin ως η νέα έκδοση μιας και είμαστε το forum του Ubuntu. Αυτά όμως που περιγράφει ο οδηγός παρακάτω, ισχύουν για οποιοδήποτε Linux λειτουργικό σύστημα, είτε είναι Fedora, openSuse, Debian, Gentoo, Arch, οτιδήποτε. Έχουμε τη δυνατότητα να εναλλασσόμαστε μεταξύ οποιασδήποτε έκδοσης οποιασδήποτε διανομής με αυτόν τον τρόπο.
Ας υποθέσουμε λοιπόν, πως πήραμε την απόφαση να αλλάξουμε το λειτουργικό μας κάνοντας μια καθαρή εγκατάσταση και όχι αναβάθμιση.
Η πρώτη κίνηση που θα πρέπει να κάνουμε, είναι να δούμε πως έχει μοιραστεί το λειτουργικό μας στο δίσκο.
Για να το δούμε αυτό, ανοίγουμε το τερματικό μας και του δίνουμε την εντολή
- Κώδικας: Επιλογή όλων
cat /etc/fstab > diskos.txt
Αυτό, θα δημιουργήσει στον προσωπικό μας φάκελο ένα αρχείο με όνομα diskos.txt που θα περιέχει τις πληροφορίες του αρχείου /etc/fstab που θα χρειαστούμε. Μην κολλήσετε στο όνομα diskos.txt, ένα απλό όνομα αρχείου είναι, βάλτε ότι νομίζετε.
Βρίσκουμε λοιπόν το αρχείο αυτό και κάνοντας 2πλό κλικ επάνω του, ανοίγει με τον επεξεργαστή κειμένων και βλέπουμε κάτι σαν το παρακάτω:
Μπορεί να φαίνονται ακαταλαβίστικα, αλλά στην ουσία δεν είναι κάτι πολύπλοκο. Με ένα «καθάρισμα» των σχολίων (οι γραμμές με το # μπροστά) που δεν χρειάζονται και λίγη αραίωση των πληροφοριών (χωρίς να αλλάξω απολύτως τίποτα), αυτό που παίρνουμε είναι το αρκετά πιο εμφανές
Βλέπουμε λοιπόν, πως στο επάνω μέρος η τονισμένη γραμμή που γράφει # <file system> <mount point>... κτλ κτλ, είναι επικεφαλίδα και χαρακτηρίζει την κάθε στήλη που βρίσκεται από κάτω της.
Έγκυρες γραμμές είναι οι γραμμές με τα λευκά γράμματα, ενώ τα σχόλια (η μισή γραμμή με μπλε γράμματα) περιγράφουν τη γραμμή που είναι ακριβώς από κάτω τους.
Ας δούμε λοιπόν μια από αυτές:
Παίρνουμε την 1η γραμμή με σχόλιο, καθώς η γραμμή που γράφει proc... δεν αφορά το δίσκο, αλλά το σύστημα.
Αν δούμε, το 1ο σχόλιο, γράφει τη φράση / was in /dev/sda4 during installation που μεταφράζεται ως «το σημείο προσάρτησης / βρισκόταν στο διαμέρισμα /dev/sda4 όταν έγινε η εγκατάσταση».
Ομοίως μεταφράζονται και τα υπόλοιπα. Αυτό που εμείς θέλουμε, είναι ακριβώς αυτά τα σχόλια. Αν θέλετε τα σημειώνετε και σε ένα χαρτάκι, αν και θα δούμε παρακάτω πως δεν είναι απαραίτητο.
Στο παράδειγμα, έχει χρησιμοποιηθεί μια σχετικά πολύπλοκη εγκατάσταση με ξεχωριστά διαμερίσματα για το /home και για το /boot. Αυτό έχει γίνει για να δείξουμε πως ακόμα και σε μια τέτοια εγκατάσταση η διαδικασία είναι το ίδιο απλή. Στη δική σας εγκατάσταση, ότι δεν υπάρχει απλά δεν του δίνετε σημασία.
Αφού προετοιμαστήκαμε λοιπόν κατάλληλα και ξέρουμε πως έχει κατανεμηθεί το λειτουργικό μας στο δίσκο μας, πάμε να εγκαταστήσουμε το νέο λειτουργικό:
Στο παράδειγμα αυτό, η εγκατάσταση έχει γίνει κρατώντας το σημείο προσάρτησης /home σε ξεχωριστό διαμέρισμα, οπότε είναι εύκολο να αντικαταστήσουμε το λειτουργικό διατηρώντας όλα μας τα αρχεία. Αν στην περίπτωσή σας το σημείο προσάρτησης /home δεν βρίσκεται σε ξεχωριστό διαμέρισμα αλλά η εγκατάσταση βρίσκεται ολόκληρη σε ένα μόνο διαμέρισμα, δεν γίνεται να διατηρήσετε τα αρχεία σας. Θα πρέπει να τα αντιγράψετε κάπου αλλού και να τα περάσετε ξανά στο λειτουργικό σας μετά την εγκατάσταση.
Εκκινούμε λοιπόν με το Live CD-DVD-USB μας και στο πρώτο παράθυρο που εμφανίζεται επιλέγουμε «Δοκιμή του Ubuntu» ή "Try Ubuntu", ώστε να βρεθούμε σε Live συνεδρία και όχι απευθείας στον εγκαταστάτη.
Αν λοιπόν χρησιμοποιούμε για παράδειγμα το Ubuntu 12.04 LTS, θα βρεθούμε μπροστά στην παρακάτω επιφάνεια εργασίας:
Ας δούμε λοιπόν αν όντως ο δίσκος μας είναι χωρισμένος όπως έχουμε σημειώσει. Αυτό θα το δούμε με το Gparted, το οποίο υπάρχει εγκαταστημένο στο Live CD-DVD-USB μας.
Πάμε λοιπόν στο Dash και ανοίγουμε το Gparted:
Στο συγκεκριμένο παράδειγμα, έχω βάλει στην ετικέτα κάθε διαμερίσματος να αναγράφεται και η χρήση του. Αυτό φυσικά δεν είναι υποχρεωτικό, είναι απλά για τη διευκόλυνση του οδηγού.
Από ότι βλέπουμε λοιπόν στο Gparted, τα διαμερίσματα του παλιού Ubuntu είναι όντως αυτά που έχουμε σημειώσει.
Βλέπουμε όμως πως υπάρχουν και άλλα 2 διαμερίσματα, ένα διαμέρισμα NTFS (στην εικόνα το /dev/sda1) που είναι το Windows XP μας (υποτίθεται πως έχουμε dual boot εγκατάσταση) και άλλο ένα fat32 (στην εικόνα το /dev/sda2) το οποίο το είχαμε φτιάξει για να βάζουμε πράγματα που θέλουμε να διαβάζονται και από τα 2 λειτουργικά μας, με αυτά τι γίνεται;
- Φυσικά, θα τα συμπεριλάβουμε και αυτά στην εγκατάστασή μας (χωρίς βεβαίως να πειράξουμε ότι υπάρχει μέσα τους).
Κατ' αρχήν, ας αντιγράψουμε το αρχείο diskos.txt που φτιάξαμε στην αρχή, ώστε να το συμβουλευόμαστε μήπως ξεχάσουμε κάτι.
Για να το κάνουμε αυτό, θα πρέπει να προσαρτήσουμε (τι φοβιστική λέξη αλήθεια για κάτι τόσο απλό!!!) το διαμέρισμα που περιέχει τον προσωπικό μας φάκελο.
Αυτό, γίνεται με τον εξής απλούστατο τρόπο:
Όπως βλέπουμε στις τρεις παραπάνω φωτογραφίες, στο αριστερό πάνελ του Ναυτίλου εμφανίζονται όλα τα διαθέσιμα διαμερίσματα με το όνομα της ετικέτας τους. Πατώντας λοιπόν επάνω τους, προσαρτούνται αυτόματα και μπορούμε να αντιγράψουμε κάτι από εκεί.
Προσαρτημένο είναι ένα διαμέρισμα όταν έχουμε πρόσβαση στα αρχεία του και φαίνεται από το σηματάκι που μοιάζει με το "eject" στα δεξιά από το όνομά του όπως φαίνεται από τη 2η και 3η φωτογραφία επάνω.
Το επόμενο βήμα, είναι να «καθαρίσουμε» τις ρυθμίσεις του λειτουργικού που βρίσκονται στον προσωπικό μας φάκελο, ώστε το καινούριο να βάλει τις δικές του.
Αυτό, δεν μπορούμε να το κάνουμε έτσι απλά από τον Ναυτίλο, μιας και τα αρχεία του προσωπικού μας φακέλου ανήκουν στον χρήστη που είχαμε φτιάξει για την εγκατάσταση (στο παράδειγμα τον fkol-k4), ενώ εμείς χρησιμοποιούμε τον χρήστη του Live CD-DVD-USB που είναι άλλος (στο Live CD-DVD-USB του Ubuntu για παράδειγμα, είναι ο χρήστης ubuntu) ο οποίος δεν έχει δικαίωμα να πειράξει τα αρχεία μας.
Θα πρέπει λοιπόν να «αναβαθμιστούμε», οπότε θα ανοίξουμε πλέον τον Ναυτίλο με δικαιώματα υπερχρήστη.
Αυτό, θα το κάνουμε πατώντας το συνδυασμό Alt+F2 και πληκτρολογώντας στο πεδίο που θα εμφανιστεί την εντολή
- Κώδικας: Επιλογή όλων
gksu nautilus
Με τον Ναυτίλο με δικαιώματα υπερχρήστη πλέον, θα ξαναπάμε στον προσωπικό μας φάκελο και θα εμφανίσουμε όλα τα κρυφά αρχεία και φακέλους:
Από ότι φαίνεται και στις παραπάνω φωτογραφίες, επιλέγουμε ότι δεν θεωρούμε απαραίτητο και το διαγράφουμε.
Εγώ τα διαγράφω με το συνδυασμό πλήκτρων Shift+Delete, ο οποίος αποτελεί μόνιμη διαγραφή των αρχείων, αλλά αν δεν είστε σίγουροι χρησιμοποιήστε απλά το Delete ώστε τα αρχεία να πάνε στον κάδο ανακύκλωσης.
Η γενικότερη ιδέα, είναι πως ότι δεν διαγράψουμε εμείς, δεν θα το διαγράψει ούτε το λειτουργικό με την εγκατάσταση, ενώ ότι δεν βρει θα το δημιουργήσει από την αρχή.
Εν πάση περιπτώσει, το τι θα κρατήσετε το κρίνετε εσείς.
Κάποιοι κρατούν επίσης και τον κρυφό φάκελο .mozilla για παράδειγμα, εγώ όχι μιας και για όλους τους browsers χρησιμοποιώ την υπηρεσία sync που προσφέρει ο καθένας.
Επίσης, θα μπορούσαμε να μη διαγράψουμε τίποτα, αλλά αυτό δεν είναι καθαρή εγκατάσταση αλλά αναβάθμιση, ενώ αν αλλάζουμε διανομή (πχ από Fedora σε Ubuntu) μπορεί να δημιουργήσει και πολύ μεγάλα προβλήματα.
Υπενθυμίζω πως αν στην περίπτωσή σας το σημείο προσάρτησης /home δεν βρίσκεται σε ξεχωριστό διαμέρισμα αλλά η εγκατάσταση βρίσκεται ολόκληρη σε ένα μόνο διαμέρισμα, δεν γίνεται να διατηρήσετε τα αρχεία σας. Θα πρέπει να τα αντιγράψετε κάπου αλλού και να τα περάσετε ξανά στο λειτουργικό σας μετά την εγκατάσταση.
Ανοίγουμε λοιπόν τον εγκαταστάτη.
Το 1ο μήνυμα που πιθανώς θα εμφανιστεί, είναι το παρακάτω:
Αυτό το μήνυμα, μας ειδοποιεί πως έχουμε εκκινήσει τον εγκαταστάτη ενώ δεν έχουμε φροντίσει πρώτα να αποπροσαρτήσουμε όλα τα διαμερίσματα.
Αναφέρεται στο διαμέρισμα που είχαμε τον προσωπικό μας φάκελο και τη swap του δίσκου την οποία την προσαρτά αυτόματα το Live CD-DVD-USB.
Αν τα μόνα προσαρτημένα διαμερίσματα είναι αυτά δεν πειράζει, καλού κακού όμως για την περίπτωση που υπάρχει και κάποιο άλλο απαντήστε «ναι», ώστε να αποπροσαρτήσει τα πάντα το λειτουργικό για να μπορεί να κάνει όποια διεργασία χρειαστεί.
Παρακάτω, θα συναντήσουμε τις επιλογές διαμέρισης του εγκαταστάτη:
Εδώ, όπως φαίνεται και από την εικόνα, θα επιλέξουμε το «κάτι άλλο», "something else". "advanced partitioning", «χειροκίνητη κατάτμηση», «προχωρημένη κατάτμηση» ή όπως αλλιώς ονομάζεται αυτή η επιλογή από τον κάθε εγκαταστάτη (είπαμε, αυτό εφαρμόζεται σε οποιοδήποτε Linux).
Έτσι, θα εμφανιστεί το αναλυτικό μενού του εγκαταστάτη για το δίσκο, το οποίο φαίνεται στην παρακάτω εικόνα:
Από εδώ λοιπόν, θα ρυθμίσουμε το κάθε διαμέρισμα να πάρει τον ίδιο ρόλο που είχε και πριν.
Για να αναθέσουμε ρόλο σε ένα διαμέρισμα, το επιλέγουμε και πατάμε «change», επεξεργασία» ή απλά κάνουμε 2πλο κλικ επάνω του και έτσι ανοίγει το μενού επεξεργασίας του κάθε διαμερίσματος.
Το μέγεθος (1η γραμμή) το αφήνουμε ως έχει.
Στη δεύτερη γραμμή, καθορίζουμε το σύστημα αρχείων που θα χρησιμοποιήσουμε. Πατάμε το τρίγωνο στην άκρη και επιλέγουμε το κατάλληλο σύστημα αρχείων. Για Linux συνίσταται η χρήση του ext4.
Στην τελευταία γραμμή, επιλέγουμε το σημείο προσάρτησης του κάθε διαμερίσματος. Εδώ, αφού συμβουλευτούμε για άλλη μια φορά τις σημειώσεις μας, θα επιλέξουμε το ίδιο σημείο προσάρτησης που είχε και η παλιά εγκατάσταση. Στο συγκεκριμένο διαμέρισμα, σημείο προσάρτησης ήταν το /boot οπότε θα επιλέξουμε το ίδιο.
Κατά τον ίδιο τρόπο θα ρυθμίσουμε και τα τρία (ή όσα έχετε στη δική σας εγκατάσταση) διαμερίσματα του Linux και το αποτέλεσμα θα είναι κάτι σαν το παρακάτω:
Όπως φαίνεται και από τις παραπάνω εικόνες, στα διαμερίσματα με σημεία προσάρτησης τα / και /boot, έχω σημειώσει με
το τετραγωνάκι "format", ενώ στο διαμέρισμα με σημείο προσάρτησης το /home δεν το έχω σημειώσει.Αυτό είναι πολύ σημαντικό, σε ότι θέλουμε να διατηρηθεί θα πρέπει να μην σημειώνουμε το τετραγωνάκι "format". Επίσης, θα πρέπει να προσέξουμε να του βάλουμε το ίδιο σύστημα αρχείων που είχε και πριν, αλλιώς αν το κάνουμε λάθος το λειτουργικό θα του κάνει "format" για να το κάνει ότι το σημειώσαμε (το έχω πάθει, ισχύει!!!).
Στα διαμερίσματα με σημεία προσάρτησης όπου θα μπουν αρχεία συστήματος (/, /boot, /etc, /opt, /usr κτλ κτλ), θα πρέπει πάντα να σημειώνουμε το τετραγωνάκι "format". Αυτός είναι και ο λόγος που δεν μπορούμε να διατηρήσουμε τα αρχεία μας αν δεν έχουμε ξεχωριστό διαμέρισμα με σημείο προσάρτησης /home, ότι δηλαδή όλα περιέχονται μέσα στο διαμέρισμα με σημείο προσάρτησης / και πρέπει να του σημειώσουμε το τετραγωνάκι "format", οπότε ότι υπάρχει μέσα του θα χαθεί.
Με το διαμέρισμα της swap, δεν χρειάζεται να ασχοληθούμε, θα το αναλάβει ο εγκαταστάτης του λειτουργικού αυτόματα.
- Και με τα διαμερίσματα windows και Fat32 τι κάνουμε;
Με τον ίδιο τρόπο θα τα ρυθμίσουμε κι αυτά:
Όπως βλέπετε, σε κανένα από τα δύο διαμερίσματα δεν έχω σημειώσει το τετραγωνάκι "format" και έχω προσέξει να μην αλλάξω το σύστημα αρχείων που είχαν (NTFS και FAT32 αντίστοιχα).
Αυτό που κάνει τη διαφορά, είναι το σημείο προσάρτησης του καθενός.
Τα σημεία αυτά δεν υπήρχαν σαν επιλογή στο drop-down μενού του κάθε διαμερίσματος. Σε αυτή την περίπτωση, τα γράφουμε χειροκίνητα.
Λίγα λόγια για τα επιλεγμένα σημεία προσάρτησης:
- Στο διαμέρισμα του windows θέλω μεν να έχω πρόσβαση, αλλά δεν πρόκειται να το χρησιμοποιώ και πολύ συχνά. Οπότε, δεν θέλω να φαίνεται στο μενού του Ναυτίλου και να γεμίζει ο χώρος με επιλογές. Οπότε, επέλεξα ένα σημείο προσάρτησης που να μη φαίνεται στον Ναυτίλο. Το /mnt είναι ένα συχνά χρησιμοποιούμενο στο Linux σημείο προσάρτησης και δεν εμφανίζεται στο αριστερό πάνελ του Ναυτίλου, αλλά μπορούμε φυσικά να πάμε με αυτόν σε αυτό το σημείο.
Το όνομα /mnt δεν είναι υποχρεωτικό, είναι μια σύμβαση, θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω για παράδειγμα το /Mitsos, το /Axrista-Windows, το /PAO13 ή οποιοδήποτε άλλο θέλω. - Το διαμέρισμα FAT32 από την άλλη, το χρησιμοποιώ συχνά, οπότε θέλω να υπάρχει στο μενού του Ναυτίλου για να το βρίσκω γρήγορα. Οπότε, επιλέγω ως σημείο προσάρτησης το /media το οποίο εμφανίζεται στο αριστερό πάνελ του Ναυτίλου. Εδώ, το όνομα του σημείου προσάρτησης είναι υποχρεωτικό.
Προχωράμε λοιπόν στο τελευταίο σημείο, στο μενού δημιουργίας χρήστη:
Όπως φαίνεται και στην εικόνα, εδώ θα πρέπει να φτιάξετε τον ίδιο χρήστη που είχατε και πριν. Αυτό σημαίνει να βάλετε το ίδιο όνομα και το ίδιο όνομα χρήστη.
Στα άλλα πεδία (όνομα υπολογιστή, password) μπορείτε να βάλετε ότι θέλετε.
Βέβαια, δεν απαγορεύεται να βάλετε άλλο όνομα χρήστη. Αν όμως το κάνετε έτσι, δεν θα χρησιμοποιηθεί ο παλιός προσωπικός σας φάκελος (ούτε φυσικά θα σβηστεί όμως), αλλά θα φτιαχτεί ένας νέος με το όνομα του νέου χρήστη και θα πρέπει να μεταφέρετε εκεί τα αρχεία σας μετά την εγκατάσταση.
Αυτό ήταν, η νέα καθαρή εγκατάσταση θα πιάσει ακριβώς την ίδια θέση με την παλιά και θα έχετε ένα νέο λειτουργικό.
Tip:
Αντί να σημειώσετε το τετραγωνάκι format στα διαμερίσματα του συστήματος, μπορείτε απλά να τα προσαρτήσετε με το Live CD-DVD-USB και μετά ως υπερχρήστης να διαγράψετε το περιεχόμενό τους. Μόνο που αυτό θα πρέπει να γίνει με Shift+Delete για να μην πιάνουν τα παλιά αρχεία το χώρο του δίσκου (στον κάδο) και δημιουργηθεί πρόβλημα χώρου στη νέα εγκατάσταση.
Η εργασία υπάγεται στην άδεια Creative Commons Αναφορά-Μη εμπορική χρήση-Παρόμοια διανομή 3.0 Ελλάδα