Ubuntu-gr Forum

Βασικές πληροφορίες
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Σε αυτόν τον οδηγό θα μάθουμε πως να χρησιμοποιήσουμε κατάλληλα το σύστημα στοιχειοθεσίας

για την παραγωγή και την έκδοση του ηλεκτρονικού περιοδικού Ubuntistas, μέσα από τη διαδικασία της σελιδοποίησης.
Θα δούμε παρακάτω αναλυτικά τους τρόπους με τους οποίους δημιουργείται το περιοδικό και όλα του τα συστατικά, τα στοιχεία και οι ιδιαιτερότητές του.
Προτού όμως προχωρήσουμε σε αυτά, καλό είναι πρώτα να γνωρίζουμε κάποιες βασικές πληροφορίες που θα είναι χρήσιμες σε όποιον ενδιαφέρεται να αναλάβει καθήκοντα σελιδοποιητή στο περιοδικό.

Το περιοδικό Ubuntistas
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

To ηλεκτρονικό περιοδικό Ubuntistas είναι το περιοδικό της ελληνικής κοινότητας Ubuntu. Κυκλοφορεί κάθε τρεις μήνες και περιέχει άρθρα με νέα από την κοινότητα, το Ubuntu και τον κόσμο του Linux, χρήσιμους οδηγούς για το Ubuntu, για γλώσσες προγραμματισμού καθώς και ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις άλλων διανομών Linux, παιχνιδιών και διάφορων εφαρμογών. Περιέχει επίσης άρθρα με συνεντεύξεις και απόψεις των μελών της κοινότητας. Το περιοδικό Ubuntistas είναι ανοιχτό σε όλους, αυτό σημαίνει πως ο καθένας μπορεί να συμμετάσχει στη δημιουργία του, να κάνει προτάσεις και παρατηρήσεις για τη βελτίωσή του.

Αν κάποιος επιθυμεί να γράψει κάποιο άρθρο για το περιοδικό, μπορεί να δηλώσει το ενδιαφέρον του στο νήμα «Γράψε και εσύ στο περιοδικό Ubuntistas !» και θα λάβει οδηγίες από κάποιον συντονιστή της ομάδας.
Αν κάποιος ενδιαφέρεται να δει κάποιο άρθρο στο περιοδικό που αφορά ένα συγκεκριμένο θέμα, μπορεί να το δηλώσει στο νήμα «Προτάσεις άρθρων προς τους συντάκτες».
Στο forum, τα μέλη που ασχολούνται ενεργά με την δημιουργία του περιοδικού αποτελούν την ομάδα Ubuntistas.

H ομάδα Ubuntistas
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Όπως είδαμε, τα μέλη της ομάδας Ubuntistas είναι υπεύθυνα για την δημιουργία του περιοδικού.
Κάθε μέλος στην ομάδα έχει αναλάβει και κάποιο ρόλο στη δημιουργία του περιοδικού, απαραίτητο για την επίτευξη της κυκλοφορίας κάθε τεύχους.
Οι ρόλοι και τα καθήκοντα των μελών φαίνονται στον παρακάτω πίνακα:

Μέλη της ομάδας Ubuntistas
Ρόλος μέλους	Καθήκοντα μέλους
Συντονιστής	Τα καθήκοντα του συντονιστή της ομάδας αφορούν κυρίως το δύσκολο έργο του συντονισμού των μελών της και των διαδικασιών, προκειμένου να κυκλοφορεί κάθε τεύχος όσο το δυνατόν γρηγορότερα και χωρίς λάθη. Η επικοινωνία μεταξύ των μελών της ομάδας είναι το κλειδί για μία επιτυχημένη συνεργασία και το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Συντάκτης	Οι συντάκτες, ή αλλιώς οι αρθρογράφοι είναι τα μέλη που δημιουργούν το περιεχόμενο του περιοδικού. Επιλέγουν ένα θέμα σε κάθε τεύχος και γράφουν ένα άρθρο για αυτό. Αποτέλεσμα του έργου τους είναι τα πολλά και ενδιαφέροντα άρθρα κάθε είδους, σε κάθε τεύχος του περιοδικού.
Επιμελητής	Οι επιμελητές ελέγχουν τα άρθρα των αρθρογράφων για πιθανά λάθη στην ορθογραφία ή στη σύνταξη. Αν εντοπίσουν λάθη, τα διορθώνουν για να είναι σωστό το αποτέλεσμα.
Σελιδοποιητής	Οι σελιδοποιητές είναι υπεύθυνη για την δημιουργία του τελικού PDF του περιοδικού. Aφού έχουν ετοιμαστεί τα απαραίτητα συστατικά (εξώφυλλα, εικόνες, άρθρα) τα συγκεντρώνουν και με τη χρήση του LaTeX παράγουν το αρχείο που φτάνει στους υπολογιστές των αναγνωστών.

Ενώ η σειρά των καθηκόντων των μελών λαμβάνει μέρος ως εξής:

Επιλογή των άρθρων που θα συμπεριληφθούν στο τεύχος - (Συντονιστές, Συντάκτες)
Συγγραφή των άρθρων που θα συμπεριληφθούν στο τεύχος - (Συντάκτες)
Επιμέλεια των άρθρων που θα συμπεριληφθούν στο τεύχος - (Επιμελητές)
Έλεγχος πριν την αποδοχή - (Επιμελητές, Συντονιστές)
Αποδοχή πιθανών αλλαγών στα άρθρα που έγιναν κατά τη διαδικασία της επιμέλειας - (Συντάκτες)
Σελιδοποίηση των άρθρων, ένωση και σχηματισμός του τελικού PDF - (Σελιδοποιητές)
Έλεγχος του τελικού αρχείου για λάθη - (Συντονιστές, Συντάκτες, Επιμελητές, Σελιδοποιητές)
Κυκλοφορία του τεύχους - (Συντονιστές)

Όπως είπαμε, το περιοδικό είναι ανοιχτό σε όλους. Αν κάποιος επιθυμεί να ενταχθεί στην ομάδα του περιοδικού και να αναλάβει κάποιον από τους παραπάνω ρόλους, αρκεί να δηλώσει το ενδιαφέρον του στο νήμα «Συμμετοχή νέων μελών στην ομάδα του Ubuntistas» ή να επικοινωνήσει με κάποιον από τους συντονιστές της ομάδας.

Σε αυτόν τον οδηγό θα δούμε πως ένας σελιδοποιητής μπορεί να φέρει εις πέρας τα καθήκοντά του, συγκεκριμένα, το 6ο στη σειρά με την λίστα των καθηκόντων:

Σελιδοποίηση των άρθρων, ένωση και σχηματισμός του τελικού PDF - (Σελιδοποιητές)

Μεγάλο ρόλο σε αυτόν τον τομέα έχει η χρήση του

.

H γλώσσα LaTeX
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

To

είναι μια γλώσσα δημιουργίας εγγράφων συνδεδεμένο με το σύστημα αυτόματης στοιχειοθεσίας Εικόνα

.Παρόλο που το Εικόνα

είναι ένα πολύ ισχυρό εργαλείο, η δημιουργία απλών ή πολύπλοκων εγγράφων δεν είναι και τόσο απλή υπόθεση. Για να γίνει το Εικόνα

όσο το δυνατό πιο φιλικό προς τον χρήστη, ο Leslie Lamport σχεδίασε το 1980 για το σκοπό αυτό ένα σύνολο εντολών, το

. Αργότερα, γράφτηκε από την αρχή από τον Frank Mittelbach και τους συνεργάτες του. Σήμερα όταν λέμε LaTeX εννοούμε την έκδοση που (ξανα-)έγραψε ο Mittelbach και οι συνεργάτες του.

To

χρησιμοποιείται ευρέως στον ακαδημαϊκό χώρο κυρίως λόγω της υψηλής ποιότητας στοιχειοθεσίας που παρέχει. Προσφέρει αυτοματοποίηση των περισσότερων πτυχών της στοιχειοθεσίας συμπεριλαμβανομένης της σελιδοποίησης, της βιβλιογραφίας, των περιεχομένων, αρίθμησης πινάκων, γραφικών παραστάσεων, εικόνων κ.λ.π. Το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να αποδοθεί σε μορφή pdf, dvi, ps κ.α.

Διατίθεται δωρεάν υπό τους όρους της άδειας LaTeX Project Public License (LPPL), εγκεκριμένη από το FSF , δηλαδή ανήκει στην κατηγορία του ελεύθερου λογισμικού.

Παράδειγμα χρήσης

και παραγόμενο αποτέλεσμα

Αρχείο tex

Αρχείο pdf

Μορφοποιημένος Κώδικας: Επιλογή όλων

\documentclass[11pt,onecolumn]{article}

\usepackage{float}
\usepackage{fontspec}
\usepackage{xunicode}
\usepackage{xltxtra}
\usepackage{xgreek}
\usepackage[a4paper,bindingoffset=0in,left=0.5in,right=0.5in,top=0.5in,bottom=0.65in,]{geometry}
\usepackage{color}
\usepackage{setspace}
\usepackage{fancyhdr}
\usepackage{eso-pic}
\usepackage{graphicx}


\pagestyle{fancyplain}
\cfoot{Σελίδα \thepage}

\title{Παράδειγμα}
\author{eliasps}
\date{2013}

\setmainfont[Mapping=tex-text]{Ubuntu}

\renewcommand{\figurename}{Εικόνα}

\begin{document}
\maketitle

\line(1,0){500}

\vspace{80pt}

\Huge Kαλωσορίσατε στο forum της Ελληνικής κοινότητας του Ubuntu!

% Αυτό είναι ένα σχόλιο που δεν φαίνεται.
% Tο σύμβολο '%' είναι στο LaTeX κάτι αντίστοιχο
% με το '#' για τον προγραμματισμό σε bash.
% Το σχόλιο δεν υπολογίζεται από το LaTeX.

\begin{figure}[H]
\centering
\includegraphics[scale=1]{/home/elias/ubuntugr.png}
\caption{Το λογότυπο του Ubuntu-gr}
\end{figure}

\end{document}

Παρατηρούμε πως κάθε εντολή που χρησιμοποιείται στον κώδικα, ξεκινάει με το σύμβολο \.
Θα δούμε στην συνέχεια αναλυτικά τι σημαίνουν όλα αυτά και πως να τα χρησιμοποιήσουμε κατάλληλα για τη δημιουργία του περιοδικού Ubuntistas.
Αυτή ουσιαστικά είναι διαδικασία της σελιδοποίησης.

Προκειμένου να χρησιμοποιήσουμε το LaTeX, πρέπει να εγκαταστήσουμε το αντίστοιχο λογισμικό.
Στο Ubuntu (και όχι μόνο), όλα τα πακέτα που χρειαζόμαστε συμπεριλαμβάνονται στο metapackage texlive-full. Σε αυτό το metapackage όμως υπάρχουν και πολλά πακέτα που δεν χρειαζόμαστε (κυρίως πακέτα διαφόρων γλωσσών και άλλα), αλλά προτείνω να γίνει η εγκατάστασή του έτσι και αλλιώς, διότι αν έχουμε ξεκινήσει τη διαδικασία της σελιδοποίησης και χρειαστούμε κάποιο πακέτο που λείπει, αυτό θα αποτελέσει μεγάλο εμπόδιο και χάσιμο χρόνου που θα μπορούσαμε να αφιερώσουμε στη σελιδοποίηση. Τα πακέτα είναι αρκετά μεγάλα σε όγκο.
Η εγκατάσταση μπορεί να γίνει από το τερματικό με την εντολή:

Κώδικας: Επιλογή όλων: sudo apt-get install texlive-full

To texlive-full αποτελείται από το σύνολο των πακέτων που αφορούν το λογισμικό LaTeX. Είναι σημαντικό να μην συσχετίσουμε τη γλώσσα LaTeX με κάποιον κειμενογράφο για τη συγγραφή κώδικα LaTeX. To LaTeX είναι η γλώσσα. Χρειαζόμαστε άλλο πρόγραμμα - κειμενογράφο για να την χρησιμοποιήσουμε.

Υπάρχουν αρκετά καταπληκτικά προγράμματα για τη συγγραφή στη γλώσσα LaTeX στο ελεύθερο λογισμικό.
Ένας από τους καλύτερους κειμενογράφους είναι ο kile που αναπτύσσεται από το KDE (Off topic: από το KDE αναπτύσσεται επίσης και το Okular, ένας καταπληκτικός universal document viewer). Ο kile είναι σχεδιασμένος με τέτοιο τρόπο ώστε να βοηθάει τον χρήστη να πληκτρολογεί όσο το δυνατόν λιγότερες εντολές, γιατί έχει τις περισσότερες ενσωματωμένες σε κουμπιά σε ένα έξυπνα σχεδιασμένο περιβάλλον.
Αλλά για έναν αρχάριο χρήστη και για τη σελιδοποίηση του Ubuntistas, ο kile δεν αποτελεί την πρώτη επιλογή, ωστόσο αν θέλετε να το εγκαταστήσετε, η εντολή είναι:

Κώδικας: Επιλογή όλων: sudo apt-get install kile

Εφαρμογές όπως ο gedit και το Eclipse μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως LaTeX editors με την εγκατάσταση των κατάλληλων plugins.

Ως πρώτη επιλογή, προτείνω το gummi. O λόγος είναι απλός. Έχει ενσωματωμένο στο περιβάλλον του ένα Live Preview του παραγόμενου PDF και φαίνονται οι αλλαγές σε αυτό όσο αλλάζει ο κώδικας στο αρχείο tex. Αρκετά βολικό για τη σελιδοποίηση του περιοδικού, καθώς μας σώζει από αρκετό χαμένο χρόνο σε δοκιμές και exports του αρχείου. Ένα παρόμοιο feature βρίσκεται ήδη υπό ανάπτυξη και για τον kile, αλλά δεν είναι έτοιμο ακόμα για τον compiler που θα χρησιμοποιήσουμε. Μέχρι να ετοιμαστεί, θα χρησιμοποιήσουμε το gummi, το οποίο μπορούμε να εγκαταστήσουμε με την εντολή:

Κώδικας: Επιλογή όλων: sudo apt-get install gummi

Mετά την εγκατάσταση κάνουμε τις απαραίτητες ρυθμίσεις:
Στο gummi πηγαίνουμε Edit > Preferences και στην καρτέλα Compilation επιλέγουμε στο Typesetter command: TeXLive with XeTeX και στο Compilation Steps: TeX > PDF.

Ρυθμίσεις Gummi

←Περιεχόμενα Εικόνα

Σελιδοποίηση→

Η εργασία υπάγεται στην άδεια Creative Commons Αναφορά-Μη εμπορική χρήση-Παρόμοια διανομή 3.0 Ελλάδα

Ubuntu-gr Forum

Οδηγός σελιδοποίησης Ubuntistas με LaTeX