Δημοσιεύτηκε: 25 Μαρ 2009, 14:37
Για να είναι ελεύθερο λογισμικό ένα λογισμικό απαιτείται να είναι και ανοικτού κώδικα. Δεν συμβαίνει όμως το αντίστροφο. Δηλ. Το ελεύθερο λογισμικό είναι πάντα λογισμικό ανοικτού κώδικα, ενώ λογισμικό ανοικτού κώδικα μπορεί να μην είναι ελεύθερο λογισμικό. Αυτός είναι και ο λόγος των αντιρρήσεων του Stallman για τη χρήση του όρου ανοικτός κώδικας. Δημιουργεί σύγχυση όταν χρησιμοποιείται ως ισοδύναμος του όρου "ελεύθερο λογισμικό". Για την αποφυγή τέτοιων παρεξηγήσεων έχει καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια η χρήση του συνδυαστικού όρου "ελεύθερο λογισμικό / λογισμικό ανοικτού κώδικα" ή ΕΛΛΑΚ που αναφέρεται στην τομή των δύο, που ουσιαστικά είναι το ελεύθερο λογισμικό. Για το ελεύθερο λογισμικό έχει δοθεί ο παρακάτω ορισμός:
Ελεύθερο λογισμικό είναι το λογισμικό που διανέμεται κάτω από μια άδεια χρήσης που εξασφαλίζει σε όσους το λαμβάνουν 4 βασικές ελευθερίες:
1. Ελευθερία εκτέλεσης του λογισμικού, για οποιονδήποτε σκοπό.
2. Ελευθερία μελέτης των μηχανισμών λειτουργίας του λογισμικού και προσαρμογής του.
3. Ελευθερία αναδιανομής.
4. Ελευθερία βελτίωσης του λογισμικού και δημοσίευσης των βελτιώσεων στο ευρύ κοινό.
Είναι φανερό ότι για να εξασφαλιστούν οι ελευθερίες 2 και 4 απαιτείται αυτός που λαμβάνει το λογισμικό να έχει πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα, δηλ. το λογισμικό να είναι και ανοικτού κώδικα. Από την άλλη υπάρχουν περιπτώσεις προγραμμάτων που διαθέτουν τον πηγαίο κώδικα σε χρήστες, αλλά δεν εξασφαλίζουν και τις 4 παραπάνω ελευθερίες (π.χ. η MS δίνει τον πηγαίο κώδικα των προγραμμάτων της σε επιλεγμένες κυβερνήσεις και μεγάλους οργανισμούς, ως μέτρο διαφάνειας και εμπιστοσύνης, αλλά απαγορεύει ρητά την τροποποίηση ή την δημοσίευση και αναναδιανομή του σε τρίτους. Δηλ. παρέχει σε κάποιους ανοικτό κώδικα, αλλά όχι ελεύθερο λογισμικό).
Ελεύθερο λογισμικό είναι το λογισμικό που διανέμεται κάτω από μια άδεια χρήσης που εξασφαλίζει σε όσους το λαμβάνουν 4 βασικές ελευθερίες:
1. Ελευθερία εκτέλεσης του λογισμικού, για οποιονδήποτε σκοπό.
2. Ελευθερία μελέτης των μηχανισμών λειτουργίας του λογισμικού και προσαρμογής του.
3. Ελευθερία αναδιανομής.
4. Ελευθερία βελτίωσης του λογισμικού και δημοσίευσης των βελτιώσεων στο ευρύ κοινό.
Είναι φανερό ότι για να εξασφαλιστούν οι ελευθερίες 2 και 4 απαιτείται αυτός που λαμβάνει το λογισμικό να έχει πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα, δηλ. το λογισμικό να είναι και ανοικτού κώδικα. Από την άλλη υπάρχουν περιπτώσεις προγραμμάτων που διαθέτουν τον πηγαίο κώδικα σε χρήστες, αλλά δεν εξασφαλίζουν και τις 4 παραπάνω ελευθερίες (π.χ. η MS δίνει τον πηγαίο κώδικα των προγραμμάτων της σε επιλεγμένες κυβερνήσεις και μεγάλους οργανισμούς, ως μέτρο διαφάνειας και εμπιστοσύνης, αλλά απαγορεύει ρητά την τροποποίηση ή την δημοσίευση και αναναδιανομή του σε τρίτους. Δηλ. παρέχει σε κάποιους ανοικτό κώδικα, αλλά όχι ελεύθερο λογισμικό).